Clonorchis Sinensis: หนอนตัวแบนจากน้ำจืดที่อาศัยในตับของมนุษย์และสัตว์เลี้ยง!

Clonorchis sinensis, หรือที่รู้จักกันในชื่อ “หนอนตัวแบน Clonorchis” เป็นพยาธิตัวแบนชนิดหนึ่งซึ่งเป็นสาเหตุของโรค Clonorchiasis โรคนี้พบได้บ่อยในประเทศที่กินปลาและหอยน้ำจืดเป็นอาหาร เช่น จีน เกาหลีใต้ เวียดนาม และญี่ปุ่น Clonorchis sinensis มีลักษณะเป็นหนอนแบนยาวประมาณ 1-2 เซนติเมตร ลำตัวมีสีเทาอมเหลือง มีปากดูดอยู่ด้านหน้าและมีทั้งผู้และเมียในตัวเดียว

ชีววิทยาของ Clonorchis Sinensis:

Clonorchis sinensis มีวงจรชีวิตที่ซับซ้อนเกี่ยวข้องกับสัตว์น้ำจืดอย่างเช่น หอย และปลาเป็นตัวกลางในการแพร่กระจาย

1. ระยะไข่ (Egg):

Clonorchis sinensis ตัวเต็มวัยอาศัยอยู่ในตับของมนุษย์และสัตว์เลี้ยง จะวางไข่จำนวนมาก ไข่เหล่านี้จะถูกขับออกมาจากร่างกายเจ้าภาพทางอุจาระ

2. ระยะ Miracidium:

เมื่อไข่ Clonorchis sinensis ตกลงในน้ำจืด ไข่จะฟักเป็น miracidium ซึ่งเป็นตัวอ่อนว่ายน้ำได้ Miracidium จะใช้ cilia (ขน) บนผิวหนังเพื่อเคลื่อนไหว

3. ระยะ Sporocyst:

Miracidium จะแทรกซึมเข้าไปในหอยน้ำจืด เช่น Parafossarulus manchouricus และ Bithynia libertina และพัฒนาเป็น sporocyst

4. ระยะ Redia: Sporocyst จะแบ่งตัวสร้าง redia (ตัวอ่อน) ซึ่งมีลักษณะเป็นถุง

5. ระยะ Cercaria:

Redia จะพัฒนาเป็น cercaria ตัวอ่อนที่มีหางยาวและสามารถว่ายน้ำได้ Cercaria จะถูกปล่อยออกจากหอยไปยังน้ำจืด 6. ระยะ Metacercaria:

Cercaria จะแทรกซึมเข้าไปในเนื้อปลาที่กินหอยน้ำจืดเป็นอาหาร cercaria จะพัฒนาเป็น metacercariae ซึ่งเป็นตัวอ่อนที่มีเยื่อหุ้มหนา Cercaria ในระยะนี้สามารถอยู่ในเนื้อปลาได้เป็นเวลานาน

7. ระยะ ตัวเต็มวัย:

เมื่อมนุษย์หรือสัตว์เลี้ยงกินปลาที่ติดเชื้อ metacercariae, metacercariae จะย้ายไปยังตับและพัฒนาเป็นClonorchis sinensis ตัวเต็มวัย

อาการของโรค Clonorchiasis:

Clonorchis sinensis อาจไม่แสดงอาการในระยะเริ่มต้นของการติดเชื้อ

อย่างไรก็ตาม เมื่อจำนวน Clonorchis sinensis เพิ่มขึ้น อาการที่อาจเกิดขึ้น ได้แก่:

• อาการท้องรุม
• คลื่นไส้และอาเจียน
• ปวดท้อง
• อ่อนเพลีย

ในรายที่เกิดการติดเชื้อมานาน อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ เช่น:

• ตับแข็ง
• นิ่วในถุงน้ำดี
• มะเร็งท่อน้ำดี

การวินิจฉัยและการรักษา:

Clonorchiasis สามารถวินิจฉัยได้โดยการตรวจอุจาระเพื่อหาไข่ Clonorchis sinensis

การรักษา Clonorchiasis มักใช้ยา驱虫 เช่น Praziquantel

การป้องกัน Clonorchiasis:

Clonorchiasis เป็นโรคที่สามารถป้องกันได้โดย

• หลีกเลี่ยงการกินปลาและหอยที่ยังไม่สุก
• ล้างมือให้สะอาดก่อนรับประทานอาหาร
• ดื่มน้ำที่ผ่านการต้มหรือกรอง

Clonorchis sinensis เป็นตัวอย่างของพยาธิตัวแบนที่มีวงจรชีวิตที่ซับซ้อนและสามารถก่อให้เกิดโรคได้

ความเข้าใจในชีววิทยาของ Clonorchis sinensis เป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันและควบคุมโรค Clonorchiasis